Praca ze zwłokami nie należy do najłatwiejszych. Wymaga kontaktu z rodzinami pogrążonymi w żałobie oraz dużej odporności psychicznej. Trudności z jakimi radzą sobie pracownicy łączą się z wysokimi zarobkami w tym zawodzie.
Różne powody, dla których zmarły może wymagać zabalsamowania
Balsamowanie to proces, który chroni organizm poprzez skrócenie czasu potrzebnego na jego rozkład. Można je wykonać metodą chemiczną lub fizyczną. Metoda chemiczna wymaga użycia płynu do balsamowania. Substancja składa się z formaldehydu, metanolu i innych chemikaliów, które są wstrzykiwane do naczyń krwionośnych zmarłego. Fizyczne balsamowanie ciała polega na użyciu specjalnej maszyny do pompowania płynu do balsamowania przez tętnicę w jednym ramieniu i przez tętnicę w drugim ramieniu. Tym sposobem substancja jest przepychana przez tętnicę w drugim ramieniu i spływa do organizmu. Maszyna służy także do wypompowania wszelkich płynów, które mogą pochodzić np. z narządów lub tkanek.
Na czym polega praca tanatokosmetologa?
Tanatokosmetolog, czyli balsamista, to osoba przygotowująca ciało do pogrzebu. Do jej obowiązków należy mycie i ubieranie ciała, ale też zabezpieczenie go przed rozkładem do dnia pogrzebu np. wprowadzenie do żył soli, czy zabalsamowanie go. Tanatokosmetolog, na życzenie rodziny wykonuje pośmiertny makijaż maskujący przebytą chorobę. W ekstremalnych przypadkach zajmuje się również rekonstrukcją zwłok. Wszystko zależy od rodziny zmarłego oraz przyczyny śmierci.
Zarobki tanatokosmetologa
Ze względu na obciążenie psychiczne i specjalistyczną wiedzę balsamiści mogą liczyć na wysokie zarobki. Jeśli rodzina oprócz standardowej procedury życzy sobie również makijaż oraz zabezpieczenie zwłok, to balsamista otrzymuje ok. 800 zł za ciało. Godzina pracy tanatokosmetologa waha się od 100 do 200 zł. Jeśli ciało zostało uszkodzone w wypadku to za jego rekonstrukcję można otrzymać ponad 4 tys. zł. Są to jednak rzadkie przypadki.
Balsamista współpracujący z domem pogrzebowym może liczyć na pensję w zakresie 10 tys. zł. Wszystko zależy od ilości pogrzebów wykonywanych w przedsiębiorstwie oraz szybkości pracy tanatokosmetologa. Doświadczeni balsamiści są w stanie zarobić nawet 20 tys. zł miesięcznie.
Warto jednak pamiętać, że te kwoty zależą przede wszystkim od ilości pracy oraz klientów jakich obsługuje dom pogrzebowy. W Polsce niewiele osób decyduje się na pełną rekonstrukcję lub dodatkowe usługi ze względu na wysokie koszty pogrzebu.
Jak zostać balsamistą?
W Polsce nie istnieją studia skupiające się na tym zawodzie. Tanatokosmetologa wymaga przejścia przez specjalne kursy i szkolenia organizowane przez instytucje prywatne. W kraju funkcjonuje Polskie Centrum Balsamacji i Tanatokosmetologii, które prowadzi kursy. Przykładowe szkolenie “Tanatokosmetyka i toaleta pośmiertna” kosztuje 2,5 tys. zł. Jednak ceny specjalistycznych kursów np. dotyczących rekonstrukcji sięgają nawet 12 tys. zł.
Kursy są skierowane do właścicieli domów pogrzebowych oraz osób pracujących w branży funeralnej. Większość z nich skupia się na godnym traktowaniu ciała po śmierci oraz bezpieczeństwie pracowników. Należy pamiętać, że zmarli chorowali na różnego rodzaju choroby. W ich ciałach mogą rozwijać się bakterie, a w skrajnych przypadkach larwy. Zasady BHP są tutaj kluczowe, ponieważ łatwo doprowadzić do zakażenia i ewentualnego rozprzestrzenienia się czynnika chorobotwórczego do otoczenia.
Wyzwania tanatokosmetologa
Duże obciążenie psychiczne
Balsamiści przygotowują do pogrzebu różnych ludzi. W ich pracy ważna jest precyzja oraz unikanie zbędnych emocji. Wiele osób nie jest w stanie pracować z ciałem dziecka lub osoby bardzo młodej. Dodatkowo pracownicy mają kontakt z rodzinami, które w różny sposób przeżywają żałobę. Balsamista musi wykazać się empatią w stosunku do rodziny ale też nie pozwolić by jego samego przytłoczyły emocje związane z pracą.
Wyzwaniem może okazać się również przykry widok czy zapach. Po śmierci ciało wydziela płyny ustrojowe czy gazy. To może powodować podrażnienia lub odruchów wymiotnych.
Kolejną rzeczą o której należy pamiętać to popularność tego zawodu w Polsce. Balsamistów jest bardzo mało nie tylko przez trudne warunki pracy. Wiele osób postronnych może czuć się niekomfortowo z osobą pracującą w prosektorium czy zakładzie pogrzebowym. Taki zawód może narazić na ostracyzm lub przeciwnie skazanie pracownika na bycie “maskotką” towarzystwa. Wykonywana praca wiąże się zatem z ogromnym obciążeniem psychicznym.
Nienormowana praca fizyczna
Tanatokosmetolog powinien być w pełni sprawny fizycznie. Jego praca wymaga podnoszenia i przesuwania zwłok. Bezwładne ciało jest dużo cięższe, dodatkowym utrudnieniem jest też sztywność, która występuje po śmierci. Na dodatek w przypadku rekonstrukcji zwłok pracownik może stać przez wiele godzin. Przez cały okres musi wykazać się cierpliwością oraz precyzją. Zwłaszcza w przypadku wykonywania makijażu czy części rekonstrukcji. Tanatokosmetolog musi przy tym zadbać o to, aby wizualny efekt końcowy pracy przeprowadzanej na ciele zmarłej osoby był jak najbardziej naturalny.
Dodatkowo niektóre zwłoki wymagają szybkiego działania by zatrzymać procesy gnicia. Z tego powodu balsamiści pracują w nieokreślonych godzinach. Jeśli zakład pogrzebowy otwarty jest przez całą dobę, to od tanatokosmetologa również wymaga się by cały czas był pod telefonem. Problemem okazują się nie tylko nocne zmiany ale też praca w weekendy i święta.
Osoba wybierająca zawód tanatokosmetologa powinna liczyć się z pracą w niskich temperaturach. Ludzie mający problem ze stawami lub łatwo chorujący będą miały problem z funkcjonowaniem w takich warunkach.
Co się dzieje, gdy zabierają naszych najbliższych? Rola balsamisty w przygotowaniu zwłok do pogrzebu
Rolą balsamisty jest przygotowanie ciała zmarłego do ostatniego pożegnania z rodziną. Tanatokosmetolodzy są odpowiedzialni za to, aby ciało dobrze się prezentowało i nie wydzielało żadnych nieprzyjemnych zapachów itp.
Pierwszym krokiem w przygotowaniu ciała jest umycie go wodą z mydłem. Proces ten pomaga usunąć wszelkie zabrudzenia ze skóry. Na tym etapie niezbędne może okazać się użycie specjalnego balsamu, dzięki któremu skóra zmarłego nie będzie wysychać. Po zabiegu pielęgnacyjnym ciała nadchodzi moment na ubranie zmarłego w przygotowane na tę okazję ubrania oraz wykonanie makijażu. Dzięki temu ostatniemu zmarły będzie wyglądał jakby tylko zasnął, co ułatwi rodzinie ostatnie pożegnanie.