Podnoszone przez NBP stopy procentowe w 2022 roku wpłynęły na wzrost rat kredytów. W tym roku nie jest przewidziane kolejne podnoszenie stóp procentowych, ale eksperci uważają, że wzrost WIBOR-u wpłynie na podniesienie rat kredytów hipotecznych. Jak duży będzie to wzrost? Prawdopodobnie nie przekroczy 5%.
Co wpływa na wzrost rat kredytu?
Na wzrost rat kredytów wpływa przede wszystkim polityka Narodowego Banku Polskiego (NBP) oraz Rady Polityki Pieniężnej (RPP) oraz prowadzona przez nich polityka monetarna i ustalana wysokość stóp procentowych — oprócz inflacji i słabnącej siły złotego to główne czynniki, które spowodowały gwałtowany wzrost wysokości rat kredytów w 2022 roku.
W sytuacji, kiedy bank centralny (w Polsce NBP) podnosi stopy procentowe, instytucje finansowe, udzielając kredytów, są zmuszone do zwiększenia oprocentowania, co skutkuje wyższymi ratami dla kredytobiorców.
O ile wzrosną raty kredytów w 2023 roku?
Według ekspertów bankowych wzrost rat kredytów w 2023 roku będzie postępować. Nie powinien on jednak być tak gwałtowany, jak w 2022 roku. Przede wszystkim przez to, że nie jest przewidywane podnoszenie stóp procentowych w 2023 roku.
Co jednak wpłynie, że trend wzrost rat kredytu nie zostanie wyhamowany? Oto główne powody:
- Stawka WIBOR nie rośnie równo ze stopą referencyjną — banki dalej obawiają się, że stopy procentowe wzrosną, mimo zapewnień NBP, że tak się nie stanie. Z taką sytuacją mieliśmy już do czynienia w październiku 2022 r., WIBOR wyniósł rekordową wysokość 7,61%.
- Oprocentowanie kredytów oparte jest przede wszystkim na 3-miesięcznym lub 6-miesięcznym okresie WIBOR. Oprocentowanie w zależności od banku zmienia się co 3 miesiące, lub co pół roku — więc trzeba wziąć pod uwagę termin aktualizacji oprocentowania wg WIBOR.
Najmocniej będą rosnąć raty kredytów, które zostały zaciągnięte stosunkowo niedawno, czyli np. w 2021 lub 2022 roku. Jeśli kredyt na 300 000 zł na 25 lat z marżą 2,21 proc. został przyznany we wrześniu 2021 roku, to jego rata pod wpływem wzrostu stóp procentowych o 0,5 punktu bazowego, wzrośnie o około 50 zł. Dla porównania kredyt na tę samą wysokość, który został zawarty 20 lat temu, wzrośnie tylko o 8 zł.
Jedno jest pewne — maksymalne oprocentowanie kredytu w skali roku nie może wynieść więcej niż dwukrotność odsetek ustawowych.
Kiedy raty kredytów zaczną spadać?
Na to, jak długo będą jeszcze rosły raty kredytów, wpływ ma przede wszystkim polityka NBP i RPP oraz ustalana przez nich wysokość stóp procentowych. Na wzrost będzie mieć jeszcze wpływ poziom inflacji oraz wydarzenia globalne. Od września 2022 r. RPP utrzymuje stopę procentową na dotychczasowym poziomie 6,75%. Nie wiemy jednak, jak długo jeszcze będzie utrzymywać się taki stan, dlatego w najbliższym czasie raty kredytów powinny rosnąć w dużo wolniejszym tempie.
Na wysokość rat kredytów będzie mieć także wpływ stabilność geopolityczna — w tym rozwój lub zakończenie wojny w Ukrainie. Kiedy się to stanie? Wiele zależy od czynników globalnych, sytuacji gospodarczej kraju, polityki monetarnej oraz stabilizacji warunków ekonomicznych.
Według ekspertów szansa na spadek rat kredytów najwcześniej w drugiej połowie 2023 roku.