Pożyczka to operacja, która polega na użyczeniu komuś pieniędzy lub innych rzeczy przez jakąś osobę czy instytucję. Krótko mówiąc podmiot A daje podmiotowi B coś – na przykład pieniądze – na jakiś czas, konkretnie określony lub nie. Kwestia pożyczki w prawie polskim została unormowana w przepisach kodeksu cywilnego (art. 720). W zasadzie każdy takiej pożyczki może udzielić – nie musi być to tylko instytucja finansowa.
W odniesieniu do pożyczania gotówki, najczęstszą formą finansowania jest pożyczka na raty. Wygląda to tak, że bierzemy od kogoś określoną kwotę pieniędzy, a następnie oddajemy ją w określonych odstępach czasu i określonej wysokości – najczęściej powiększonej o oprocentowanie (chociaż umowa pożyczki w kodeksowej formie jest umową nieodpłatną, ale strony mogą umówić się na pewne wynagrodzenie – czyli dany procent). Warto wspomnieć, że maksymalna wysokość oprocentowania także jest uregulowana przepisami prawa. Pożyczki na raty udzielane są nie tylko przez banki, ale także przez inne instytucje lub na przykład przez Internet. Przy tego rodzaju finansowaniu nie musimy podawać na jaki cel chcemy wydać pieniądze, nie musimy też rozliczać się ze spożytkowanych środków.
Pożyczamy czy bierzemy kredyt?
Często zdarza nam się używać pojęcia „pożyczka” na zmianę ze słowem „kredyt”. Choć na co dzień nie robi nam to większej różnicy i nie powoduje błędu, to jednak warto zdawać sobie sprawę, że nie są to pojęcia tożsame. Podstawową różnicą jest źródło regulacji każdej z tych umów. Kredyt jest unormowany w przepisach Prawa bankowego i może go udzielać jedynie bank. Co za tym idzie, dla umowy kredytu jest wymagana szczególna forma – musi ona bowiem zostać zawarta na piśmie. W przypadku pożyczki regulacje są mniej rygorystyczne – do kwoty 500 zł forma umowy może być dowolna, dopiero powyżej tej granicy umowa powinna być zawarta na piśmie. Jeśli jednak nie zachowamy tej formy, nie pociąga to za sobą automatycznie nieważności umowy. Zatem widać, że regulacje odnoszące się do pożyczki nie są aż tak skrupulatne jak te dotyczące kredytu.
Kolejne różnice odnoszą się do płatności za użyczenie danej kwoty. W przypadku kredytu bank powierza nam pewną kwotę pieniędzy do skorzystania z nich na dany cel, a my zobowiązujemy się do oddania kwoty wraz z dodatkowymi odsetkami. Oznacza to, że umowa kredytu, już z samej konstrukcji – w przeciwieństwie do pożyczki – jest umową odpłatną. Mimo tych różnic, w kontekście udzielania finansowania przez bank, rozróżnienie między kredytem a pożyczką faktycznie może być mało czytelne dla przeciętnego konsumenta.